W blokach i kamienicach mieszkają obok nas samotni seniorzy, niewidoczni na co dzień – zamknięci w czterech ścianach, sami z chorobą, niepełnosprawnością czy obawami przed wyjściem z domu. Przez okna wyglądają na ulicę. Nazywani „więźniami czwartego piętra”. Przed wyjściem z domu powstrzymują również stres i lęk, spowodowane brakiem samodzielności i utratą poczucia bezpieczeństwa poza mieszkaniem.

Czasem wystarczy towarzystwo drugiej osoby, by pokonać te bariery. Dla wielu starszych osób, wakacje marzeń to po prostu dzień spędzony poza domem, jednak proste przyjemności, jak spacer po ogrodzie botanicznym czy wycieczka do lasu, pozostają dla nich nieosiągalne. Pragniemy spełnić te marzenia. W ramach zbiórki „Wakacje jednego dnia” każdy może ufundować seniorowi wymarzony dzień wakacji.

Dla wielu seniorów nawet krótki wypoczynek jest poza zasięgiem. Najważniejsze wydatki to leki i opłaty: rachunki za wodę, prąd, czynsz; bieżące wizyty lekarskie i żywność. To, co zostaje z emerytury, nie wystarcza już na przyjemności. Przeciętna emerytura w Polsce w 2023 roku wynosiła 3 457 zł brutto. Prawie 60% osób w wieku 65+ nie może sobie pozwolić nawet na kilkudniowy odpoczynek w ciągu roku. Brak środków finansowych, problemy zdrowotne i ograniczona mobilność to bariery uniemożliwiające wielu starszym osobom samodzielne wyjście z domu.

Więźniowie czterech ścian
– Jako 4-letnie dziecko przeżyłam okrutną wojenną rewizję. – mówi pani Maria, od 14 lat podopieczna Stowarzyszenia mali bracia Ubogich. Straciła wtedy przytomność na 40 godzin, a uraz spowodował ubytek wzroku i zaniki pamięci. Od tamtej pory pani Maria zmagała się ze słabym wzrokiem, a dziś już niemal w ogóle nie widzi. Nigdy nie założyła rodziny. Seniorka mieszka w dużym bloku na VI piętrze. Przy wysokich temperaturach jej małe mieszkanie bardzo się nagrzewa. Pani Maria nastawia budzik na 3 w nocy, żeby je przewietrzyć – to jedyny moment w ciągu doby, kiedy powietrze jest chłodne i rześkie. – W młodości często wyjeżdżałam w góry. Lubiłam te wycieczki. – wspomina pani Maria. Teraz jej największym marzeniem jest wycieczka do Konstancina-Jeziorny, by móc odetchnąć świeżym powietrzem przy tężni solankowej.

Choroby, brak rodziny i przyjaciół często sprawiają, że starsze osoby zamykają się w domach, skazane na monotonię i poczucie osamotnienia. W sytuacji, kiedy jest się więźniem czterech ścian, samotność staje się nie do wytrzymania. To się zmienia, gdy w życiu starszego człowieka pojawia się przyjazna i troskliwa osoba, która z szacunkiem i uwagą potrafi go wysłuchać, okazać mu życzliwość i wsparcie. Takimi osobami są wolontariuszki i wolontariusze naszego Programu „Obecność”.

Lato samotności
Według danych GUS blisko 9,8 mln Polaków to osoby w wieku 60 lat i więcej. Ponad 1,5 miliona stanowią osoby powyżej 80 roku życia. Spośród tej grupy aż 26% osób przyznaje, że często odczuwa osamotnienie. To najczęściej wdowy i wdowcy, osoby mieszkające samotnie. Często brakuje im osób, z którymi mogliby zamienić przysłowiowe parę słów. Osoby osamotnione rzadziej wychodzą z domu, a 12% z nich nigdy nie opuszcza mieszkania. Schorowani, samotni, tęsknią za chociaż jednym dniem poza granicą swojego piętra.

– Duszne, upalne dni dodatkowo ograniczają możliwość wyjścia z domu. Z jednej strony upał zagraża zdrowiu, z drugiej mieszkania seniorów są nieprzystosowane do tak wysokich temperatur. W większości brakuje żaluzji, okiennic czy klimatyzacji. Wiele osób mieszka w blokach w centrum miasta, daleko od miejsc zielonych i spokojnych. Możliwość spędzenia czasu nad wodą, w cieniu drzew, pod tężnią solankową, to dla wielu seniorów marzenie. A przecież to nie są wygórowane życzenia ani nierealne plany. Jeden dzień wakacji nie powinien być luksusem. – mówi Joanna Mielczarek. – Z myślą o samotnych seniorach, rusza kolejna edycja akcji „Wakacje jednego dnia”, w której można ufundować seniorom małą wycieczkę, ale dać im wiele więcej – czas na odpoczynek, nowe wrażenia, radość i kontakt z naturą. – dodaje.

Wakacje od samotności
Jak wyglądają „Wakacje jednego dnia”? – Jak każda wycieczka dwójki przyjaciół, to po prostu spędzenie ze sobą miłego czasu, trochę w innych okolicznościach niż zazwyczaj. Ważne jest, że wolontariusze znają stan zdrowia seniora, więc mogą dopasować aktywność do niego. W trakcie wycieczki jest też czas na obiad. Zapewniamy bilety wstępu, transport, także specjalistyczny. Seniorzy wspominają potem ten dzień jeszcze przez długi czas. Nie byłoby to możliwe bez wsparcia darczyńców.

Jak wesprzeć akcję?
Akcja potrwa do końca sierpnia i już dziś każdy może ufundować wymarzony dzień seniorom poprzez darowiznę. Aby to zrobić, wystarczy wejść na stronę www.malibracia.org.pl/wakacje. W ubiegłym roku, dzięki pomocy darczyńców i wolontariuszy Stowarzyszenia zorganizowalismy 266 wycieczek indywidualnych i 7 wyjazdów grupowych dla seniorów w ramach „Wakacji jednego dnia”.

Nasi wolontariusze wspierają seniorów przez cały rok. Odwiedzają, zapraszają na spacer, do kina czy do teatru, dbają o ich dobre samopoczucie. Troszczy się o niemal 800 osób z 13 miast Polski.